de Parbo-blues

ROMAN – juni 2022 in herdruk verschenen.

Eerste druk, mei 2005 | Tweede druk, juli 2005 | Derde druk, juni 2006

 

Als in een Surinaamse tori, vol kleur en geur, verhaalt Tessa Leuwsha over heimwee en verlangen, en de pijn van zelfverkozen ballingschap.

 

Henry is lange tijd de enige neger in de Amsterdamse volksbuurt. Schijnbaar moeiteloos heeft hij de witheid van zijn omgeving aangenomen. De vrouwen op zijn werk dragen hem op handen. Maar zijn kinderen, met kroeshaar en een lichtbruine huid, zien een andere man: iemand die zich terugtrekt, met koptelefoon en elpee van Miles Davis op schoot, takjes verkruimelend op de hoes. Zonder de roes van marihuana is hun vader ongedurig, valt hij uit tegen hun moeder. Ze lopen op hun tenen door het huis.
Jaren later kleurt zijn dochter in Suriname haar vaders verleden in, sensueel en vol mededogen. Zij roept haar grootouders op: de wasvrouw Heline en Prince, een gekwelde en trotse man die zijn frustraties botvierde op zijn zoon. Met al haar zintuigen schetst zij hun leven bij de rijstvelden in Nickerie, en in de krotwoningen van Paramaribo. Daar groeide haar vader op, en daar ontstond zijn verlangen naar een andere toekomst. Een verlangen dat hem ook in Nederland, niet meer verliet.

Shortlistnominatie

de DebutantenPrijs 2006 voor ‘de Parbo-blues’

Sedert 1995 organiseert Stichting Perspektief jaarlijks de DebutantenPrijs, een prijs voor het beste Nederlandstalige fictie debuut.
De DebutantenPrijs is als een lezersprijs bedacht waarbij in het bijzonder aandacht wordt gevraagd voor nieuw – en meestal jong – talent. Jaarlijks verschijnen er bij de professionele uitgeverijen tussen de 40 en 70 debuten. Een beroepsjury van bekende critici uit Nederland en Vlaanderen stellen 5 nominaties vast. De 5 genomineerde debuten worden via de bibliotheken aan hun lezers voorgelegd.

DE PERS OVER de Parbo-blues

KRANT

Beeldend, oermenselijk, met een passende structuur en mooi van taal. - DE WARE TIJD[

RECENSIE

Prachtige en rijke, maar tegelijk ingetogen geschreven roman. – OSO [

KRANT

Joost Minnaard in Oso, Tijdschrift voor Surinamistiek en het Caraïbisch gebied, aprilnummer 2008

INTERVIEW

Tessa Leuwsha ging tien jaar geleden in het land van haar vader wonen: Suriname. Nu debuteert ze met een roman over een Surinamer die in Nederland een gezin sticht en heimwee blijft hebben. [Trouw – interview Bas den Hond][

RECENSIE

De auteur beschikt over een haarfijne, zintuiglijke stijl die in een (deels autobiografisch) verhaal het toch wat sleetse thema nieuw leven inblaast. [[Brabants Dagblad – recensie Birgitte Jonkers][

RECENSIE

Leuwsha gebruikt korte zinnen die afgemeten aandoen maar die wonderwel aansluiten bij de inhoud. Ze geven klank niet alleen aan het chagrijn van de negervader Henry, maar ook aan de onmacht van het kind in een etnisch verdeeld gezin. [Eindhovens Dagblad – recensie Birgitte Jonkers][

KRANT

De Parbo-blues. Dochter schetst portret van vader, die van Suriname naar Nederland trok. Zelf bewandelt ze de omgekeerde weg. Genomineerd voor de Debutantenprijs. [NRC Handelsblad – artikel Arjen Fortuin][

MAGAZINE

De Parbo-blues - Vakantieboeken top 5 [Libelle]

KRANT

Kind van twee landen (...)‘de Parbo-blues’, een roman over de gevolgen van emigratie. ‘Een nieuw land is als een nieuw paar schoenen, het moet inslijten.’ [Ajuus][

RADIO

De Parbo-blues voert de lezer verder terug naar een Amsterdamse volksbuurt, waar hoofdpersoon Henry lange tijd de enige neger was. [Onze Wereld][

Papa is geen Hollander

Suriname en Nederland hebben er een schrijver bij en wel een heel uitzonderlijke. (…) Vooral de Surinaamse hoofdstukken zijn beeldend geschreven, met gebruikmaking van geraffineerde literaire middelen zoals een parafrase van John Donne’s door Constantijn Huygens vertaalde gedicht ‘The Flea’. (…) Tessa Leuwsha laat in een trefzekere nuchtere stijl zien hoe het is om je een vreemdeling te voelen en niet terug te kunnen naar waar je vandaan komt. [NRC Handelsblad – recensie Elsbeth Etty]

De romantitel De Parbo-blues wijst op de lievelingsmuziek van vader Henry die zich in het moederland staande weet te houden door zich buiten de deur ogenschijnlijk volledig aan te passen, maar hij weet zich daarnaast een veilige thuishaven te creëren met zijn muziek en het kweken en roken van marihuana. (…) Het is de positie van de migrant die uiteindelijk vreemdeling op twee fronten wordt. [Ons erfdeel – Vlaams-Nederlands cultureel tijdschrift – beschouwing Wim Rutgers]

Meest recent verschenen recensie 2008:

Prachtige en trefzeker geschreven roman

Met prachtige termen als ‘buitenkou’ (‘buitenkou kon je zien’), ‘binnenkou’ (‘maar binnenkou was onzichtbaar’), ‘buitenmensen’ (ze blijven op afstand) en ‘binnenmensen’ (ze vertonen vormen van toenadering) weet Leuwsha de omstandigheden trefzeker te typeren en is nadere uitleg overbodig. Voeg daarbij formuleringen als ‘de blues verkleeft ze verder’ en het is duidelijk waarom het een genoegen is dit boek te lezen.

Deze prachtige en rijke, maar tegelijk ingetogen geschreven roman eindigt met een allerlaatste brasa van de vader aan zijn dochter. En daarmee zijn we gekomen bij het motto van dit boek: ‘The greatest thing you’ll ever learn/ Is just to love and be loved in return.’

Tessa Leuwsha laat in een trefzekere nuchtere stijl zien hoe het is om je een vreemdeling te voelen en niet terug te kunnen naar waar je vandaan komt. Maar bovenal is het debuut van deze nieuwe Surinaams-Nederlandse schrijfster een monument voor een ontheemde, onhandelbare, niet al te geslaagde vader. Het is knap om daar zoveel begrip en liefde in te leggen. – NRC HANDELSBLAD

Moeiteloos schetst ze grappige en herkenbare situaties en sfeerbeelden. De geschiedenis speelt zich af in het Amsterdam uit de jaren 60 en 70 en in de glorietijd en het verval van Paramaribo. Een pittig debuut. [Esta]

Gesprek met de auteur over de verschijning van de Parbo-blues en de verkiezingen in Suriname. [Goedemorgen Nederland]

Het boek van deze week – de Parbo-Blues De roman leest plezierig, je wilt hem heel langzaam lezen zodat je ten volle kunt genieten van de parels die Leuwsha’s volzinnen en sfeertekeningen zonder enige twijfel zijn. Een simpele zoemende muskiet bezorgt de lezer ademloze momenten. [Literair Nederland ]

De Parbo-blues – Tessa Leuwsha Anna vertelt het verhaal over haar vader en vertelt het zo beeldend dat als je het boek even neerlegt je even weer moet terugkeren naar de plek waar je op dat moment bent. (…) Het is geen zielig verhaal maar een oprecht soms bijna nuchter verteld verhaal van een dochter over haar vader. Mooi! [Leestafel]

'De- Parbo-blues' genomineerd voor De Vrouw & Kultuur DebuutPrijs 2006

De vereniging Vrouw & Kultuur werd in 1987 opgericht en ontplooit haar activiteiten met subsidie van de gemeente Eindhoven.

Doelstelling: de vrouwencultuur, en met name, de vrouwenliteratuur, stimuleren en onder de aandacht van een breed publiek brengen. Om dit te bereiken organiseert Vrouw & Kultuur vanaf 2006: literaire middagen, concerten, cursussen en workshops de tweejaarlijkse Vrouw & Kultuur DebuutPrijs

Zoektocht naar een vader in snippers In rap tempo wisselen verleden tijd en tegenwoordige tijd elkaar af in de weergave van de herinneringen. Deze verteltechniek, waarbij men van een afstand inzoomt op een gebeurtenis, lijkt een invloed van de tori, de Surinaamse orale vertelstijl die Anna aan het begin van haar zoektocht introduceert. [Recensieweb]

Parbo Blues: debuut vol heimwee Win het boek in onze prijsvraag [Radio Nederland Wereldomroep]

Utrechts Uitburo

Tessa Leuwsha, de Parbo-blues

Radio Interview

De Ochtenden EO Radio 1 (19 mei 2005 door Hans van der Linden)

Desmet Live Ikon Radio (19 mei 2005 door Mieke Spaans) Met o.a. Geerten Meijsing

Opium Avro Radio 1 (21 mei 2005 door Tonko Dop) Met o.a. Arjan Peters

Wereldomroep Caribiana (12 mei 2005 door Rudy Lion Sjin Tjoe)

Radio Standvaste Rotterdam (18 mei 2005 door Fred Fitz-James)

Radio Mart Multiculturele Amsterdamse

Radio & Televisie (21 mei 2005 door Jason Watkin)

Krant

KRANT

Tessa Leuwsha is geen ‘ik ga gaan type. Ze gáát. Richt haar pen met kracht op het doel en scoort een sterk debuut. [de Ware Tijd- interview Marylin Simons]

KRANT

de Parbo-blues: What a wonderful world ‘de Parbo-blues’ is een debuutroman van goede kwaliteit, beeldend, oermenselijk, met een passende structuur en mooi van taal. [de Ware Tijd – recensie Els Moor]

KRANT

Anekdotische literaire avond voor volwassenen Met o.a. Annejet van der Zijl, Ellen Ombre, Bart Moeyaert, Cynthia McLeod, Tessa Leuwsha en Rappa. [de Ware Tijd – Bonnie van Leeuwaarde]

KRANT

‘Het is prettig tussen twee samenlevingen in te staan’ Onlangs werd ze genomineerd voor de Debutantenprijs 2006. Leuwsha werd ‘geshortlisted’ tot ‘best of five’ uit een lijst van 71 debuterende schrijvers. [de Ware Tijd – interview Nancy de Ramdanie]

Tijdschrift

Een aanrader. [Paramaribo Post – recensie Leonoor Wagenaar]

RADIO

Skrifimantaki SRS radio Suriname (6 juni 2005 door Ismene Krishnadath)

RADIO

Niet zomaar een gesprek Apintie radio (juni 2005 door Willy Alberga)

België Online

‘de Parbo-blues’ leest helemaal niet als een debuutroman. Het is het volgroeid en evenwichtig werk van een schrijver....Tessa Leuwsha is naar mijn gevoel een zeer frisse klank in de hedendaagse Surinaamse literatuur. Nog een wenk: als je ‘Parbo-blues’ leest dan zet je best een van de oude nummers van Charlie Parker op. Jazz en literatuur kunnen in hun wedijver naar spleen soms uitstekend samengaan. [Vrijizinnig Humanisme – Walter Lotens]