Tessa Leuwsha
Tessa Leuwsha (Amsterdam, 1967) woont sinds 1995 in Suriname en is schrijver en documentairemaker. Daarnaast werkte ze als cultureel attaché bij de Nederlandse ambassade in Paramaribo en is momenteel werkzaam als liaison officer voor Het Cultuurfonds. Ze studeerde Toeristisch Management en Engelse Taal- en Letterkunde.
Literatuur
Leuwsha schreef de reisgids Reishandboek Suriname (uitgeverij Elmar), die sinds 1997 in diverse herziene edities is verschenen. In 2002 werd haar verhaal Voor William bekroond met de aanmoedigingsprijs van de Kwakoe Literatuurprijs. Haar verhalen verschenen in de bundels Waarover we niet moeten praten (2007) en Voor mij ben jij hier (2010).
Haar romandebuut, De Parbo-blues (uitgeverij Augustus, 2005), een gefictionaliseerde biografie over haar vaders jeugd in Suriname en zijn leven als immigrant in Nederland, werd lovend ontvangen en genomineerd voor de Vrouw&Kultuur Debuutprijs 2006 en de DebutantenPrijs 2006. Haar tweede roman, Solo, een liefde (2009), over ambitie en verlangen naar een beter leven in koloniaal Suriname, werd goed ontvangen door onder andere NRC Handelsblad, de VPRO Gids en HP/De Tijd, en werd genomineerd voor de Black Magic Woman Literatuurprijs 2009.
In haar non-fictie werk Fansi’s stilte, een grootmoeder en de slavernij (Atlas Contact, 2015) onderzoekt Leuwsha de impact van slavernij door het leven van haar grootmoeder te reconstrueren. Dit boek verscheen in meerdere herdrukken en werd genomineerd voor De Inktaap Literatuurprijs 2017. In Plantage Wildlust (2020) schetst ze via verschillende personages het leven op een Surinaamse plantage aan het begin van de 20e eeuw, in de periode van contractarbeid. Haar boek De wilde vaart, op zoek naar de veerkracht van Suriname (2022) is een reflectie in tekst en beeld op een bootreis door Suriname, waarin ze de veerkracht van haar geboorteland onderzoekt.
Leuwsha schrijft essays, artikelen en columns voor onder andere de Volkskrant, De Groene Amsterdammer en de Ware Tijd Literair. Sinds 2023 heeft ze een wekelijkse column in Libelle. Ze nam deel aan diverse internationale literatuurfestivals, waaronder Winternachten, Writers Unlimited en festivals in Paramaribo zoals Boekids en Werelden in ontmoeting. Ze geeft lezingen in zowel Nederland als Suriname en trad op voor radio en televisie, onder meer in de programma’s Verborgen Verleden en DocTalks.
In mei 2025 verschijnt haar boek Boni, in het spoor van de Surinaamse vrijheidsstrijder.
erkenning
DebutantenPrijs
Shortlistnominatie de DebutantenPrijs 2006 voor 'de Parbo-blues'
Inktaap Literatuurprijs
Genomineerd Inktaap voor 'Fansi's stilte' genomineerd Inktaap literatuurprijs
Black Magic Woman Literatuurprijs
Het verhaal 'Solo, een liefde' doet een beroep op alle zintuigen.
Sinds 2024 is Leuwsha lid van schrijverscollectief Fixdit, dat streeft naar meer diversiteit in de literaire canon.
Film
Leuwsha maakte haar entree in de filmwereld via DocuLab Suriname, een initiatief ter bevordering van Suriname’s documentairecultuur. In 2015 werd ze geselecteerd als een van acht filmmakers die onder begeleiding van coaches van de Nederlandse Filmacademie een filmproject ontwikkelden. Dit resulteerde in Frits de Gids, een documentaire waarin traditie en moderniteit botsen binnen de Marron-gemeenschap in het diepe Surinaamse binnenland. Leuwsha schreef ook het scenario voor deze film.
Haar meest recente documentaire, Moeder Suriname – Mama Sranan, is geheel opgebouwd uit ingekleurd archiefmateriaal en biedt een diepgaande, persoonlijke blik op Suriname en zijn geschiedenis via het leven van Leuwsha’s grootmoeder. Ook voor deze film schreef ze het scenario. De documentaire werd internationaal vertoond en bekroond, waarmee Leuwsha haar naam als documentairemaker definitief vestigde.
Moeder Suriname – Mama Sranan ging in première op het International Documentary Film Festival Amsterdam (IDFA) en kreeg daar een Special Mention voor Beste Nederlandse Documentaire. De film werd verder vertoond in New York, Washington, Parijs, Bilbao, Rio de Janeiro, São Paulo en Paramaribo.
Op het Festival International du Film Documentaire Amazonie-Caraïbes 2024 in Saint-Laurent du Maroni, Frans-Guyana, kreeg de film een Special Jury Mention. In Bilbao, Spanje, werd de documentaire bekroond met de prijs voor beste lange documentaire in de categorie ‘Interculturalidad’.
De film werd vertoond in veertig bioscopen in Nederland, uitgezonden op Nederlandse en Surinaamse televisie en is aangekocht door de Amerikaanse publieke omroep.
